در حال حاضر طرح توجیهی افزایش سرمایه از مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال به مبلغ ۴۰۰۰ میلیارد ریال از محل سود انباشته، مطالبات حال شده سهامداران و اندوخته سرمایه تهیه و به تأیید حسابرس و بازرس قانونی رسیده که پس از تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار و تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده ثبت خواهد شد.
این بخشی از خبر سید حسام الدین پورعباسی، مدیرعامل گروه سرمایه‌گذاری تامین آتیه تدبیر سبز بود. اطلاعات بورس این هفته میزبان ایشان بودند.
* شرکت در نیمه نخست سال کاهش درآمد سود داشت، فکر می‌کنید تا پایان سال قادرید به میزان سال ۹۹ سود بسازید؟
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا پایان آن با رشد بیش از دو برابر همراه بوده که این مهم در سال جاری ممکن است حتی با کاهش شاخص بورس اوراق بهادار تهران نسبت به اول سال همراه باشد؛ بنابراین هر چند سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ در سهام شرکت‌های بورسی از سال ۱۳۹۸ آغاز شده اما انتظار دستیابی به سود سهام به میزان سال ۱۳۹۹ متناسب با وضعیت اقتصادی کشور و عملکرد شاخص قابل دستیابی نخواهد بود. نقطه ضعف و محور انتقاد سازمان بورس به گروه تدبیر سبز نیز همین متکی بودن به نوسانات خارج از کنترل مدیریت در بازار سرمایه و تمرکز بر سرمایه‌گذاری‌های کوتاه مدت است که با ماهیت و رسالت بازار سرمایه در تضاد است. از نگاه ناظر بازار سودهای شناسایی شده در سال‌های ۹۸ و ۹۹ در هلدینگ دارای چند ایراد اساسی بود؛ نخست اینکه حدود یک سوم سود شناسایی شده در سال ۹۹ مربوط به فروش ملک بوده و با وجود اینکه تقریبا همه نماگرهای اقتصادی تورم انتظاری بسیار بالایی را در املاک پیش‌بینی می‌کرد به دلیل توقعات ذینفعان و نوع نگاه کوتاه‌مدت سهامدار به سود زودبازده با قیمت دفتری به گروه منتقل و پس از فروش ملک مذکور مابه‌التفاوت آن تا ارزش روز به عنوان سود شناسایی شد.
* قیمت آن ملک در حال حاضر قطعا بیش از ده برابر ارزش زمان فروش است!
دقیقا و قطعا در یک نگاه حرفه‌ای به بازار سرمایه این ملک هشت هکتاری دارایی بسیار مطلوبی برای تأسیس صندوق تخصصی زمین و ساختمان و تأمین مالی بیرونی برای ساخت و ایجاد ارزش افزوده بالا محسوب می‌شد.
موضوع بعدی خوش اقبالی اقتصادی ناشی از رشد حبابی بازار سهام در سال ۹۸ بود. در واقع بخشی از همان سود تورمی در سال ۹۸ و بخشی دیگر در سال ۹۹ شناسایی شد. باز هم اگر در مقایسه با نگاه حرفه‌ای در بازار سرمایه بخواهم تحلیل کنم در سال ۱۳۹۸ با وجود اینکه شرکت‌ها گاه سود چندصد درصدی را تجربه کردند، در گروه به دلایلی از جمله نوپا بودن و شیوه مدیریت ملهم از بازار پول که تفاوت‌های اساسی با مدیریت در بازار سرمایه دارد حدود ۷۴ درصد کمتر از متوسط شاخص کل، سود از محل خرید و فروش سهام تحصیل شد، بنابراین پاسخ شما با وجود امکان دستیابی به سودی بالاتر از سال ۹۹ از نظر من منفی؛ است چرا که وظیفه داریم برای کمک به رونق اقتصاد کشور و انجام فعالیت تخصصی به سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت با نفوذ قابل ملاحظه در صنایع پربازده نظیر پتروشیمی، پالایشی، فلزی، معدنی، کانه‌های معدنی، بیمه و ... آن هم از طریق تقویت شرکت‌های فرعی گام برداریم. فروش دارایی و برنامه‌ریزی حسابداری برای سودهای کوتاه‌مدت که عدم‌النفع آتی آن به دلیل ارزش روز دارایی فروخته شده در آینده بسیار بیشتر خواهد بود، در دستور کار ما قرار ندارد.
* برای سود پایدار برنامه ای دارید؟
برای این مهم اصلاح ساختار سرمایه، افزایش سرمایه، تقویت شرکت‌های زیرمجموعه، جذب نخبگان، تقویت مدیریت‌های سرمایه‌گذاری و امور سهام، بررسی بخش‌های اقتصادی و ورود مالکیتی- مدیریتی در بخش‌های صنعت، خدمات و کشاورزی با رویکرد سود پایدار و با کیفیت در دستور کار ما قرار دارد البته پرهیز از سودهای شتاب زده و تاب‌آوری دوران گذار از الزامات آن است. ناگفته نماند در حال حاضر با اصلاح قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخلی در قالب قانون «حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی» که در خرداد ۱۳۹۸ تصویب و ابلاغ شد افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها مجاز و معاف از مالیات شناخته شد. این یعنی به‌سادگی و با فروش یک ملک از محل مازاد ناشی از تجدید ارزیابی آن می‌توان سود بالایی نشان داد اما به دنبال آن نیستیم. تصمیم هم نداریم سبد سهام را در پایان سال به عنوان سود محقق شده شناسایی کنیم و ترجیح ما انتقال آن به سال بعد به عنوان دارایی کوتاه مدت است تا بتوانیم پس از افزایش سرمایه و اکتساب کفایت سرمایه برای تأسیس شرکت‌های تخصصی بازار سرمایه و خرید سهم الشرکه یا بلوک شرکت‌های ارزشمند با سیت مدیریتی نسبت به فروش دارایی‌های جاری کوتاه مدت و دارایی‌های ثابت غیر مولد برای ورود به سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت اقدام کنیم.
* رشد درآمد عملیاتی شرکت در سال ۹۹ نسبت به سال قبل بسیار چشمگیر بوده است. برای سال جاری سودآوری شرکت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
رشد سودآوری شرکت در سال ۱۳۹۹ به دلیل بازدهی بالا در بورس اوراق بهادار و نیز مابه‌التفاوت انتقال حقوق مالکانه به‌صورت دفتری و شناسایی تفاوت ناشی از ارزش روز دارایی بوده که با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه از یکسو و نیاز گروه به جراحی حرفه‌ای و تقبل دوران گذار گریزناپذیر از آن شیوه استفاده نخواهد شد. فعلا متناسب با صورت‌های مالی منتشره و همچنین برنامه‌ریزی‌های انجام شده در صورت رفع تعارض با سهامدار و پیاده‌سازی حاکمیت شرکتی و برای جداسازی مالکیت و مدیریت دستیابی به سود خالصی در حدود ۱۰۰ میلیارد تومان تا انتهای سال ممکن است.
* برنامه‌ای برای بهینه کردن پرتفوی و تمرکز بر روی صنعتی خاص دارید؟
در پرتفوی گروه سرمایه‌گذاری تأمین آتیه تدبیر سبز هم مانند سایرین سعی شده است حتما به نظریه معروف سرمایه‌گذاری متنوع یا همان قانون پرتفوی که برنده جایزه نوبل اقتصاد هم شده توجه شود. به این صورت که بر اساس تئوری‌های مهم و علمی مالی از جمله تئوری مدرن پرتفوی (mpt) یا تئوری فرا مدرن پرتفوی (pmpt) وزن بهینه به تفکیک صنایع مختلف در سبد سرمایه‌گذاری مشخص شده است تا سبدی متنوع از صنایع مختلف داشته باشیم. با تنوع سازی قطعا ریسک سبد کاهش پیدا می‌کند و این قاعده در پرتفوی گروه رعایت شده است. اما در خصوص صنعت خاص باید عرض کنم بررسی‌های عمیق و حرفه‌ای انجام دادیم و سعی کردیم متغیرهای کلان سیاسی، اقتصادی را دخالت دهیم. با پیش‌بینی حداکثری ناشی از آینده پژوهی در واقع سناریوهای متفاوت و منعطفی را در قالب برنامه‌های راهبردی و عملیاتی تعریف کردیم. درباره ورود نهادی به صنایع مورد نظر باتوجه به اینکه گروه ما چندرشته‌ای است محدودیتی نداریم بنابراین در زمره اطلاعات غیرقابل افشا یا اصطلاحاً دانش درونی سازی شده سازمان است.
* برنامه‌ای برای افزایش سرمایه دارید؟
در حال حاضر طرح توجیهی افزایش سرمایه از مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال به مبلغ ۴۰۰۰ میلیارد ریال از محل سود انباشته، مطالبات حال شده سهامداران و اندوخته سرمایه تهیه و به تأیید حسابرس و بازرس قانونی رسیده که پس از تأیید سازمان بورس اوراق بهادار و تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده ثبت خواهد شد. علاوه بر آن هیأت مدیره شرکت در نظر دارد در سال آینده از محل سودانباشته و مطالبات حال شده سهامدار و تجدید ارزیابی دارایی‌ها مبلغ سرمایه را تا ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال افزایش دهد. در واقع خیز گروه تدبیر سبز تبدیل شدن به یکی از بهترین گروه‌های سرمایه‌گذاری تخصصی چندرشته‌ای نوظهور در بازار سرمایه و نهایتا اقتصاد کشور است. برای این منظور با برنامه‌ریزی دقیق برای اصلاح ساختار سرمایه در پی احراز شرایط تأسیس شرکت‌های تأمین سرمایه، سرمایه‌گذاری، مشاوره سرمایه‌گذاری، سبدگردان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، PFها و دیگر حلقه‌های زنجیره نهادی ایجاد ارزش و سود با کیفیت هستیم و مقدمه این کار افزایش سرمایه مورد اشاره شماست.
- بیشتر بخوانید:
شرکت کروز، صنعت قطعه سازی را سرپا نگه داشت
* چشم‌انداز سودآوری را برای سال آتی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
گروه سرمایه‌گذاری تأمین آتیه تدبیر سبز یک برنامه‌ریزی راهبردی و عملیاتی با نگاه بلند مدت و با تأکید بر ارزش افزوده اقتصادی دارد. نگاه مجموعه متمرکز بر کسب بازده واقعی بالا با تأکید بر سرمایه‌گذاری‌های مولد با حفظ مسئولیت‌های اجتماعی و استانداردهای حرفه‌ای بازار سرمایه است. با این حال نمی‌توانیم از بخش متغیرهای عجول و مداخله‌گر نظیر میزان تاب‌آوری ذینفعان و توقعات نمایندگان سهامدار غافل باشیم. بنابراین در سال جاری سرمایه‌گذاری‌های گروه در پروژه‌های با درآمد کوتاه مدت و بازده بلندمدت متمرکز است. این می‌تواند سود تحقق یافته گروه که در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ کاهش خواهد یافت را با افزایش سودی حداقل ۴۰ درصدی نسبت به سال پایه مواجه سازد.
* سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی اقتصاد را چگونه ارزیابی می‌کنید، پربازده‌ترین بازار کدام است؟
انتظارات تورمی پدیده‌ای است که همواره در اقتصاد ایران وجود دارد در علم اقتصاد بحثی داریم با عنوان انتظارات محقق شونده یا self-fulfilling expectations به این معنا که انتظارات به واقعیت در جامعه تحقق می‌بخشند. پس شما نمی‌توانید در جامعه‌ای که انتظارات تورمی اعداد بالای ۵۰ درصد است آن را به کمتر از ۲۰ درصد تبدیل کنید. تورم هم یعنی کاهش ارزش پول، پس قطعا سرمایه‌گذاری در چنین شرایطی برای حفظ ارزش واقعی پول بسیار لازم است. با توجه به اتفاقات قابل پیش‌بینی در سطح اقتصاد جهانی اگر بحث اومیکرون جدی باشد و سیاست‌گذاران کشورهای مهم را به این سیاست‌گذار وادارد کند که سیاست پولی انبساطی در پیش بگیرند می‌توان به طلا به عنوان پناگاه امنی برای سرمایه‌گذاری امیدوار بود. اما اگر اومیکرون جدی نباشد و کشورها و فدرال رزرو به سیاست فعلی افزایش نرخ بهره که یک سیاست انقباضی است ادامه دهند در کوتاه مدت بر سهام و طلا در بازار بین‌المللی فشار خواهد بود. در حال حاضر در بازار سرمایه ایران نگرانی‌های ناشی از حذف ارز ترجیحی و آزادسازی قیمت انرژی برای صنایع از یک سو و خروج سریع و شدید پول هوشمند که از حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان در اوایل سال گذشته به کمتر از ۱۲ هزار میلیارد تومان رسیده دو نشانه جدی است که بازار سهام به‌سادگی توان برخاستن دوباره را نخواهد داشت. نرخ اوراق و سود سپرده‌های بانکی کمتر از نصف تورم انتظاری را پوشش می‌دهند که باید هزینه فرصت و قیمت تمام شده برای مشتری را هم به آن افزود. خروج وحشتناک سرمایه‌های انسانی و ریالی به کشورهای همسایه هم به وضعیت هشدار حیاتی رسیده است. بنابراین درجواب سوال شما باید گفت پربازده‌ترین بازار برای چه کسانی است، باید گفت اگر منظور اشخاص حقیقی یا به‌طور واضح‌تر مردم هستند که هیچ. خود آنها هم به سرمایه‌گذاران خرد و دارندگان سرمایه‌های کلان و پول هوشمند قابل دسته‌بندی هستند.
منظورم از آن هیچ، افراد کاملا عادی با سرمایه‌های خرد است که در نهایت بتوانند از طریق اوراق و سپرده‌های بانکی تا حدودی مانع از افت بیشتر ارزش دارایی خود شوند. البته امیدوارم گرفتار قمار رمزارزها بدون داشتن دانش و پشتوانه نشوند. اما درباره اشخاص حقوقی این موضوع برمی‌گردد به اینکه ما به صنایع ارزی و ریالی نظری بیندازیم و بر این مبنا تحلیل کنیم. شخصا معتقدم صنایع وابسته به ارز در بازار سرمایه از یکسو و سرمایه‌گذاری در املاک به خصوص زمین، بازده بهتری خواهند داشت. بازرگانی نیز در صورت کنترل ریسک و سرعت گردش پول که ناشی از دوره خرید و فروش بوده قابل توجه است. در کنار اینها خدماتی که بر پایه فناوری اطلاعات هستند مثل فروش مجازی کالا، خدمات، اطلاعات و تولید محتوی نیز چنانچه از مدل‌های کسب و کار یکپارچه و مبتنی بر زنجیره ارزش و هم افزایی ناشی از مقیاس استفاده کنند، آینده نگرانه است که این بخش نیاز به دانش میان رشته‌ای دارد. از یکسو صلاحیت حرفه‌ای بازار سرمایه و از سوی دیگر تخصص در مدل‌های کسب و کار کارآفرینانه و فناورانه لازم است.
* شرایط صندوق‌های سرمایه‌گذاری بازنشستگی و تأمین آتیه‌ها را در ایران چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت صندوق‌های بازنشستگی کشور، مدت‌هاست به عنوان یک ابرچالش و یکی از تهدیدهای اصلی اقتصادی در کشور مطرح شده است. کارشناسان عوامل مختلفی را در شکل‌گیری بحران صندوق‌های بازنشستگی و وابستگی روزافزون و نگران‌کننده آنها به منابع دولتی و بودجه عمومی نام برده‌اند که از جمله آن می‌توان به کاهش سن بازنشستگی و کاهش منابع ورودی به صندوق‌ها، اقتصاد تورمی و نرخ پایین رشد اقتصادی و نوسانات شدید ارزی، نظام بانکی ناکارآمد، محیط بی‌ثبات و پرریسک کسب‌وکارها، وابستگی شدید به دولت و پایین بودن نرخ بهره‌وری فعالیت‌های اقتصادی در صندوق‌ها اشاره کرد. سازمان تأمین‌اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی کشوری به دلایل بی‌شماری از قبیل ساختارهای کهنه، کاهش ضریب پشتیبانی، کسری بودجه، عدم‌سرمایه‌گذاری مناسب و به‌روز نشدن قوانین مربوط در مشکلات غوطه‌ور شده‌اند. بر اساس آماری که معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از وضعیت صندوق‌های بازنشستگی و تأمین اجتماعی کشور منتشر کرده است، مشکلاتی که نظام بیمه‌ای و صندوق‌های بازنشستگی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند بیشتر از قبل نمایان شده است. در بین صندوق‌های بیمه‌ای و بازنشستگی که در کشور وجود دارد، سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری و سازمان بازنشستگی نیروهای مسلح در وضعیت بحران قرار دارند و تنها صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر است که در مقایسه با سایر صندوق‌ها باثبات و پایدارتر عمل کرده است. اما درمورد صندوق‌های تأمین آتیه کارکنان بانک‌ها که سهامدار گروه‌های سرمایه‌گذاری مثل ما هستند همه چیز بسته به مدیریت و رعایت حاکمیت شرکتی دارد که درد دل عمیق ما نیز همین است.
در این صندوق‌ها پول با قیمت تمام شده و WACC تقریبا صفر تجمیع میشود، پشتوانه مالی، اعتباری، املاکی، تجاری، بازاری و ... عظیم و انحصاری به نام بانک مادر نیز وجود دارد. املاک بسیار زیاد و امکان تجدید ارزیابی امکان ورود شرکت‌های متنوع زیرمجموعه و مادر به بازارهای بورس و تأمین مالی بیرونی نیز از دیگر مزیت‌های این صندوق‌هاست، اما مشکل اصلی عدم پذیرش و فقدان آگاهی تمایز حیاتی در تخصص مورد نیاز برای اداره شرکت دارای مجوز از بازار سرمایه با شیوه مدیریت بازار پول یا اصطلاحاً تفکر کارمندی در بانک است. نگاه صندوق‌های تأمین آتیه کارکنان بانک‌ها به شرکت‌های تخصصی سرمایه‌گذاری زیرمجموعه نظیر نگاه به یکی از شعب بانک است. چون قالب ذهن مدیران صندوق‌های رفاه که از کارمندان بانک‌ها هستند پس از سال‌ها بر مبنای بازار پول شکل گرفته است، بنابراین میل شدید آنها در رفتار سازمانی به کنترل شدید در سطح جزئیات، مداخله غیرسازنده، بوروکراسی اداری طولانی و نفس‌گیر، عدم اعتماد به متخصصان بیرونی، موضع شدید و منفی به تزریق دانش بیرونی، میل زیاد به استحاله ماهیت شرکت‌های تابع قانون تجارت بر اساس مقررات داخلی بانک‌ها، مقاومت و بدبینی نسبت به اختیارات قانون تجارتی مورد نیاز برای موفقیت مدیران حرفه‌ای در شرکت‌های زیرمجموعه، تفسیر به رأی شخصی، فشار شدید برای وادار ساختن مدیران شرکت‌های تخصصی به تمکین مبتنی بر سیستم اجازه محور و چندلایه و مواردی از این دست است. در حال حاضر بیش از پنجاه درصد توان مدیریتی همکاران من در شرکت‌های سرمایه‌گذاری زیر مجموعه این نوع صندوق‌ها در تمام بانک‌ها صرف این تعارض ساختاری میشود، بنابراین این صندوق‌ها اگر از نوع نگاه نمایندگان سهامداران که متخصص بازار سرمایه نیستند، ضربه نخورند شرایط بسیار مطلوبی برای رشد سریع و سودآوری پایدار و با کیفیت دارند.
* با توجه به اهداف شرکت که متمایل به برآوردن انتظارات صندوق رفاه و آتیه کارکنان بانک کشاورزی است، در این زمینه چه اقداماتی کردید؟
با توجه به اینکه در کشورمان سکه و طلا بیشتر متاثر از نرخ ارز و دلار است تا نرخ انس جهانی و از آنجایی که دلار در سال‌های گذشته شدیدا تحت تأثیر اخبار سیاسی دچار نوسانات زیادی شده است قاعدتا جهت کاهش ریسک مجموعه درصد کمتری از سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها را به صندوق‌های کالایی مثل سکه و طلا تخصیص داده‌ایم. با توجه به اینکه صندوق‌های درآمد ثابت در دارایی‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند که بازده مشخص و تقریبا ثابتی را برای سرمایه‌گذاران با کاهش کل ریسک سرمایه‌گذاری ارائه دهند مورد توجه گروه بوده اند. فکر می‌کنم برای برآورده کردن انتظار چندین ساله این عزیزان انتقال دارایی‌ها به گروه تدبیر سبز، تجدید ارزیابی، انتقال مازاد تجدید ارزیابی به افزایش سرمایه، اصلاح ساختار سرمایه و تأسیس گروه ویژه خدمات مالی است. در این روش از مأخذ واریز افراد تا تاریخ پایه مثلا سی آذر ۱۴۰۰ واریزی همکاران با کسر دریافتی آنها برآورد میشود. در ضریب تقسیمی ریالی هر صد هزار تومان به یک سهم تبدیل میشود. درمرحله بعدی یکی از شرکت‌های تأسیسی مثلا شرکت سرمایه‌گذاری با ۲۰ درصد کل دارایی‌ها به‌صورت سهامی خاص وارد فرابورس میشود و به‌صورت سهام ممتاز دراختیار همکاران ذینفع قرار می‌گیرد و به این صورت هر زمان می‌توانند ۲۰ درصد دارایی خود را نقد کنند.
این شرکت قابلیت خرید بسیاری از اموال مشمول واگذاری و یا خرید سهم‌الشرکه شرکت‌های نیازمند به توسعه یا سرمایه در گردش را در زنجیره خدمات بانک خواهد داشت. در مرحله بعدی کل گروه به‌صورت سهامی عام وارد بورس شده و با سهام شناور ۲۰ درصدی ضمن تأمین مالی از بازار، همکاران ذینفع بین دریافت کمک هزینه معیشت از محل سرمایه‌گذاری ۸۰ درصد باقیمانده و دریافت سود سالانه و سهام جایزه و یا دریافت سهام برای خرید و فروش آن به‌صورت فردی مخیر خواهند شد. در این مدل صندوق‌های سرمایه‌گذاری اعم از با درآمدثابت، مختلط و سهامی نیز برای دارایی همکاران با ریسک پذیری پایین‌تر تأسیس میشود.
همچنین شرکت سبدگردان برای سبدگردانی شرکت‌های زیرمجموعه و وابسته به بانک نیز تأسیس خواهد شد. شرکت تأمین سرمایه نیز به‌صورت تخصصی بخش کشاورزی برای انتشار اوراق دولتی در بخش کشاورزی و خصوصی مربوط به فعالان بخش کشاورزی تأسیس میشود و بار تسهیلات دهی از بانک کاهش می‌یابد. این مدلی است که صندوق‌های رفاه موفق بانک‌ها اعم از صادرات، ملت، شهر، پاسارگاد و اقتصاد نوین انجام داده‌اند و قابل بنچمارک است. در خصوص شاغلان جدید نیز بعد از دو سال واریزی سهم آنها به قیمت روز و بر مبنای NAV محاسبه خواهد شد و به این صورت با لحاظ ارزش روز دارایی، هر فرد جدید به‌صورت منصفانه در مقایسه با سهامداران قبلی سهامدار میشود. ناگفته نماند در حال حاضر تردید و نوعی توقف کار از سوی نمایندگان ذینفعان در صندوق تأمین آتیه کارکنان برای انتقال دارایی‌ها وجود دارد که ناشی از تعارضی است که شرح داده شد. از سوی دیگر نیز میل درونی افراد در روانشناسی مدیریت به کنترل شخصی و ترجیح حفظ تسلط افراد بر دارایی‌ها به شیوه‌های سنتی بر صرفه و صلاح سازمان و استفاده از ظرفیت‌های نهادی مدرن در اینجا نیز مثل همه کشور هویداست.
* در شرایط فعلی چند درصد از سرمایه‌گذاری‌های شما در صندوق‌ها، به صندوق با درآمد ثابت اختصاص دارد و چند درصد به صندوق‌های کالایی (سکه و طلا)؟
پرتفوی ما بعد از تحلیل‌هایی که بر متغیرهای محوری مستقل، وابسته و مداخله‌گر داشتیم و استفاده حداقلی از روش‌های تحلیل بازار شناخته شده به این نتیجه رسیدیم که به دلیل نقدپذیری اوراق با درآمد ثابت و ماهیت آن به عنوان دارایی کوتاه مدت و نیز عدم چسبندگی آن به متغیرهای مداخله‌گر و مزاحم فعلاً در دوران اصلاحات ساختاری مورد نظر سازمان بورس تمرکز بیشتری بر این بخش داشته باشیم. مزیت دیگر صندوق‌های مختلط یا با درآمد ثابت برخلاف صندوق‌های کالایی که با نرخ‌های جهانی فلزات گران بها و نیز نرخ‌های برابری ارز همبستگی و وابستگی و تأثیرپذیری دارند قدر مطلق بودن آنهاست.
* باتوجه به شرایط فعلی، سمت و سوی بازار سهام را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بعد از موج شدید صعودی که از سال ۹۷ تا مرداد ماه سال ۹۹ بازده سهام به ۲۱ برابر رسید متعاقباً بازار از مرداد ماه تاکنون اصلاحات خوبی انجام داده است و اصلاحات قابل توجه بوده‌اند اما علاوه بر کاهش و اصلاح قیمت به نظر باید مهمترین چیز یعنی اعتماد به بازار سرمایه برگردد تا دوباره شاهد ورود پول در بازار سرمایه باشیم. از ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی که به بازار سرمایه وارد شده بود تاکنون مبلغی حدودا ۱۱۰ هزار میلیارد تومان خارج شده است؛ بنابراین عملا پول هوشمند از بازار خارج شده است، قطعا برای حرکت مجدد سهام و بازار باید ورود مجدد پول حاصل شود تا موج صعودی بعدی شکل بگیرد در غیراین‌صورت صرف ارزشمندی سهام بدون اعتماد و ورود مجدد پول به جایی نخواهد رسید. بودجه ۱۴۰۱ نیز ساز خوبی را برای بازار سرمایه کوک نکرده است. همچنین بازار پول به عنوان رقیبی جدی با کاهش فشار بر کنترل نرخ سود سپرده‌ها عملا رقابت خود را با بازار سرمایه در جذب پول آغاز کرده است؛ بنابرین حداقل تا شش ماهه نخست ۱۴۰۱ وضعیت بازار سرمایه را خوب نمی‌بینم.
* سود فروش سرمایه‌گذاری را تا پایان سال چقدر ارزیابی می‌کنید؟
شرکت به غیر از فروش میزانی از سرمایه‌گذاری‌ها در سهام شرکت‌های بورسی که ناشی از تحلیل‌های دقیق و برای حفظ ارزش دارایی‌هاست، هیچ قصدی برای فروش سایر سرمایه‌گذاری‌ها تا پایان سال جاری ندارد. اما خط‌مشی اصلی شرکت فروش دارایی‌های ثابت و جاری کوتاه مدت و انتقال آن به سرمایه گذاری‌های بلند مدت با نفوذ قابل ملاحظه و سود پایدار است.
- ساره صابری - خبرنگار
نظر شما